 |
 |
| Aktualnie jesteś: |
|
|
|
Museum |
English version soon available
e-mail: savefawley@hotmail.com
Eksponaty z Muzeum za?o?onego przez O. Józefa Jarz?bowskiego, zosta?y wywiezione z Fawley Court. Zbiory zosta?y przeniesione cz??ciowo do Lichenia w Polsce, cz??ciowo zwrócone tym depozytariuszom ,ktorzy sie po nie upomnieli, a cz??ciowo umieszczone w innych muzeach.
 
1.Luca Giordano(1634-1705)
  
1. szabla polska z XVI wieku (nr.6) 2. "Batorówka" 3. He?m polski z poczatku XVII wieku. 4. szabla z pochw? najstarsza z
XVI wieku (nr.8)
 
  
Autor: Maria Wrede
?ród?o: www.wsp.krakow.pl/konspekt/19/wrede.html
Zbiory ksi??y marianów w Fawley Court
Muzeum ksi??y marianów mie?ci si? w pi?knym XVII-wiecznym pa?acu nad brzegiem Tamizy w Fawley Court, ko?o Henley, niedaleko Londynu. W pa?acu znajduje si? dom zgromadzenia ksi??y marianów, Apostolat Mi?osierdzia Bo?ego, o?rodek rekolekcyjny z Domem Pielgrzyma, siedziba delegata prowincja?a Polskiej Prowincji Ksi??y Marianów na Wielk? Brytani? oraz Muzeum Ksi??y Marianów im. ojca Józefa Jarz?bowskiego
Historia posiad?o?ci si?ga po?owy XI wieku, ale obecny pa?ac jest dzie?em znanego XVII-wiecznego architekta Christophera Wrena. Pó?niejsze przebudowy by?y niewielkie, zachowa? wi?c w zasadzie form? w?a?ciw? dla jego dzie?, bardzo w Anglii cenionych. Projektantem cz??ciowo zachowanych wn?trz by? nie mniej znany James Wyat, wn?trze biblioteki jest w cz??ci dzie?em rze?biarki Anne Seymour Damer. Pi?kny park nad Tamiz? tworzyli znani projektanci: w?a?ciciel dóbr, architekt–amator John Freeman, pó?niej, w ko?cu XVIII w., Lancelot „Capability” Brown.
Fawley Court by?o uwa?ane za jedn? z najbardziej reprezentacyjnych siedzib w tej cz??ci Anglii, po wiek XIX cz?stymi go??mi bywali tu cz?onkowie rodziny królewskiej. Odegra? te? szczególn? rol? w II wojnie ?wiatowej, s?u??c jako tajny o?rodek szkoleniowy do zada? sabota?u. W 1953 roku zakupi?o ca?? siedzib? zgromadzenie ksi??y marianów z przeznaczeniem na dom zakonny i szko??. Kolegium Bo?ego Mi?osierdzia dzia?a?o do 1986 r. Po zamkni?ciu szko?y w Fawley Court pozosta? dom zakonny i Muzeum oraz zorganizowany od nowa o?rodek rekolekcyjny. Muzeum ksi??y marianów im. ojca Józefa Jarz?bowskiego odzwierciedla przede wszystkim osobowo?? swego twórcy — nauczyciela i wychowawcy m?odzie?y, kolekcjonera zafascynowanego dziejami powstania styczniowego 1863 roku.
Zbiory muzealne stanowi?: historyczna bro? bia?a, rze?by, tkaniny artystyczne, medale, przedmioty pami?tkowe, zbiory filatelistyczne, rysunki, malarstwo i grafika, zbiory biblioteczne to ksi??ki z XV–XX w., kartografia, druki ulotne i czasopisma oraz r?kopisy.
Ze wzgl?du na wielko?? i atrakcyjno?? wyró?nia si? zbiór broni bia?ej zgromadzony w wydzielonej sali muzealnej nazwanej imieniem ofiarodawców dwóch najwi?kszych cz??ci kolekcji — Witolda Buchowskiego i Zygmunta Ipohorskiego-Lenkiewicza. Jest to zbiór polskiej broni siecznej z XVI–XVIII wieku oraz starannie skomponowany zbiór przyk?adów ró?nych typów historycznej bia?ej broni od XVI do XIX wieku — europejskiej, orientalnej, dalekowschodniej. Rze?b jest w Muzeum stosunkowo niewiele — do?? jednorodny zespó? stanowi kolekcja niewielkich drewnianych figurek Chrystusa, Matki Boskiej i ?wi?tych z XVII–XIX wieku przywiezionych z Meksyku. Zbiór tkanin artystycznych obejmuje blisko 50 eksponatów. Najwi?kszy zespó? to dwana?cie jedwabnych pasów zwanych kontuszowymi, kilka przyk?adów haftów oraz tkanin orientalnych i chi?skich, bogato haftowane szaty liturgiczne, tak?e pojedyncze zabytki prezentuj?ce sztuk? hafciarsk? i artystyczne tkactwo w?oskie, francuskie, portugalskie i polskie z XVI–XVIII wieku. W Muzeum o takiej ró?norodno?ci gromadzonych zbiorów nie mog?o zabrakn?? kolekcji znaczków pocztowych. Zebrana przez ksi?dza Jarz?bowskiego jest do?? obfita, zawiera znaczki polskie i obejmuje stulecie od 1860 do 1960 roku, spory jest te? zbiór numizmatów.
Ekspozycja w sali „Drogi do niepodleg?o?ci” traktuj?ca o historii polskich d??e? niepodleg?o?ciowych prowadzi odbiorc? od powstania ko?ciuszkowskiego w 1794 roku przez powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, I wojn? ?wiatow? — a w niej rol? B??kitnej Armii, postacie Józefa Pi?sudskiego i Ignacego J. Paderewskiego, II wojn? ?wiatow? — zwi?zane z ni? ?agry, obozy, walki na froncie zachodnim, dalej przez wydarzenia czerwca 1956 roku do Solidarno?ci, roku 1980 i symbolicznego przekazania przez prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego insygniów Rzeczypospolitej Lechowi Wa??sie. Tworzy j? zbiór przedmiotów pami?tkowych zwi?zanych z powstaniem styczniowym i jego dyktatorem Romualdem Trauguttem, osobiste przedmioty Józefa Hallera „B??kitnego Genera?a”, ofiarowane przede wszystkim przez kombatantów II Korpusu Wojsk Polskich, elementy umundurowania, he?my, wojskowe czapki, ?agierna kufajka, obozowy pasiak, wojskowe dystynkcje, odznaczenia, medale i legitymacje. Istotn? cz??? zbioru stanowi? przedmioty kultu, liturgii i prywatne dewocjonalia, a tak?e zespó? sze?ciu o?tarzy polowych przekazanych do Muzeum przez kombatantów ró?nych jednostek polskich wojsk na Zachodzie. Poczesne miejsce znalaz?y tu pami?tki po ksi?dzu Józefie Jarz?bowskiem.
Ekspozycje w salach Muzeum i Biblioteki uzupe?nia niedu?y zbiór historycznych mebli pozwalaj?cy zaaran?owa? pa?acowe wn?trza o dawnym wygl?dzie.
Rysunki, akwarele i pastele to kilkadziesi?t prac artystów polskich XIX i pierwszej po?owy XX wieku oraz kilka prac artystów obcych. Najcenniejszymi s? niew?tpliwie szkic Annibale Carraciego Rybak na tle krajobrazu i rysunki Jana Matejki. Kolekcja malarstwa to blisko 100 obrazów olejnych ró?nych autorów o tematyce religijnej i patriotycznej. Wart uwagi jest oryginalny obraz jednego z mistrzów w?oskiego baroku Luki Giordano Anio? wyprowadzaj?cy ?w. Piotra z wi?zienia i pi?kna ikona Bogarodzicy z Dzieci?tkiem Viktora M. Vaznecova przywieziona z biela?skiej kaplicy. W licz?cym blisko 1000 obiektów zbiorze grafiki znajduj? si? przede wszystkim ryciny twórców europejskich z wieków od XVI po XX. W?ród tematów istotnie przewa?aj? przedstawienia religijne, mariologiczne i hagiograficzne, dominuj?cym tematem s? przedstawienia ilustruj?ce histori? Polski — portrety panuj?cych i bohaterów narodowych.
Zbiór starych druków XVI–XVIII wieków liczy blisko 450 dzie?. Typograficznie i tekstowo przewa?aj? w niej polonika; tematycznie zarówno polonika, jak i pozosta?e dzie?a to przede wszystkim historia Polski, historia powszechna i w mniejszym stopniu teologia. Siedem inkunabu?ów, czyli druków t?oczonych w XV wieku, to dzie?a teologiczne. Niew?tpliwie najcenniejszym fragmentem kolekcji s? druki XVI-wieczne, w?ród nich 15 edycji t?oczni krakowskich. W?ród druków XVII i XVIII-wiecznych zasadnicz? grup? stanowi zespó? tzw. poloników zagranicznych, t?oczonych w oficynach zachodniej Europy edycji tekstów po?wi?conych sprawom polskim. Zbiór starych druków uzupe?nia blisko sze??dziesi?t pojedynczych zabytków dawnej kartografii — mapy atlasowe, lu?ne oraz widoki miast polskich z atlasów i druków od XVI do XVIII w.
Ksi?gozbiór XIX- i XX-wieczny liczy ok. 15 tys. woluminów, przy czym liczba ta obejmuje oprócz wydawnictw zwartych tak?e periodyki i druki ulotne. Biblioteka ma profil humanistyczny i jest w zasadniczej cz??ci zbiorem polskich i obcych publikacji po 1945 roku z historii, polityki, religii. Stosunkowo obszerna grupa to ró?norodne tre?ciowo podr?czniki na poziomie gimnazjum, przedruki przedwojennych podr?czników szkolnych oraz nowsze wydawnictwa. Poczesne miejsce zajmuje literatura pi?kna w du?ym wyborze tekstów; zestaw autorów wykracza poza kanon szkolny i twórców powszechnie uznanych, a bogactwo zbioru podkre?laj? bibliofilskie wydania. Trzonem biblioteki pozostaj? ksi??ki i broszury o historii Polski, w?ród których zdecydowan? wi?kszo?? stanowi? prace o tematyce powstania styczniowego, do cenniejszych i stosunkowo rzadkich nale?? polonika zagraniczne zwi?zane z wydarzeniami roku 1863. Kolekcja dotycz?ca powstania styczniowego, cho? daleka od kompletno?ci zw?aszcza w zakresie druków polskich wydanych po II wojnie ?wiatowej, pozostaje powa?nym warsztatem naukowym. Druków muzycznych jest w zbiorach niewiele, w?ród nich znajduj? si? przede wszystkim druki chopinowskie oraz pierwsze wydania utworów Marii Szymanowskiej, najwybitniejszej polskiej pianistki i kompozytorki przed Chopinem. Uzupe?nieniem ksi?gozbioru jest spora kolekcja periodyków z lat 1938–1972. Tytu?ów jest ponad 80, w wi?kszo?ci niekompletnych. Ponad po?owa zbioru to czasopisma wydawane w czasie II wojny ?wiatowej dla ?o?nierzy przez ró?ne jednostki wojska polskiego na Zachodzie oraz przez si?y polityczne dzia?aj?ce na wychod?stwie.
Biblioteczny zbiór r?kopisów liczy oko?o 250 jednostek i dzieli si? na pi?? du?ych zespo?ów. R?kopi?mienna spu?cizna ksi?dza Józefa Jarz?bowskiego to osobiste dokumenty, pami?tniki, dzienniki, obszerna korespondencja ??cz?ca si? z materia?ami dotycz?cymi dzia?alno?ci, twórczo?? to teksty religijne, wiersze oraz publicystyka historyczna. Kontynuacj? spu?cizny jest zbiór oryginalnych w wi?kszo?ci materia?ów do dziejów powstania 1863 roku — blisko 500 fotografii, 330 unikatowych druków ulotnych i 36 tytu?ów polskich czasopism dotycz?cych walki o niepodleg?o?? z lat 1815–1913. Kolekcja dokumentów i autografów zawiera tak?e r?kopisy polskich poetów i pisarzy z lat 1815–1983, bulle papieskie, dokumenty wystawione przez polskich królów, autografy bohaterów narodowych, dostojników ko?cio?a katolickiego od XV do XX wieku. Egzemplifikacji dziejów pi?miennictwa mia?y s?u?y? ?redniowieczne kodeksy i pojedyncze zdobione karty wyci?te z pergaminowych ksi?g, dalekowschodni r?kopis na li?ciach palmowych, teksty japo?skie i arabskie, modlitewniki i ró?ne materia?y historyczne z XVII–XIX wieku. Osobnym zespo?em s? materia?y, dokumentuj?ce dzieje Polaków w czasie II wojny ?wiatowej, zwi?zane z dzia?alno?ci? w?adz i wojska — materia?y informacyjne, fotografie oraz spu?cizny kombatantów i emigrantów. Ta cz??? zbiorów jest zwi?zana bezpo?rednio z kolekcj? przedmiotów pami?tkowych eksponowanych w sali „Drogi do niepodleg?o?ci”.
W Muzeum zwiedzaj?cym udost?pniania si? wystawy zaaran?owane w czterech salach na parterze i pierwszym pi?trze pa?acu z zachowanym zabytkowym charakterem wn?trz. S? to sta?e ekspozycje malarstwa, broni, grafiki, rysunku i dawnej ksi??ki oraz ekspozycj? historyczn?. W 1979 r. Muzeum zosta?o jednym z cz?onków–za?o?ycieli Sta?ej Konferencji Muzeów, Biblioteki i Archiwów Polskich na Zachodzie, w 1982 roku otwarto Fawley Court dla publiczno?ci. Korzystanie ze zbiorów bibliotecznych mo?liwe jest tylko na miejscu po uprzednim uzgodnieniu z dyrektorem Muzeum; oryginalne r?kopisy mog? by? udost?pniane tylko czytelnikom posiadaj?cym pisemn? rekomendacj?. W Bibliotece Narodowej w Warszawie znajduj? si? duplikaty mikrofilmów r?kopisów oraz bazy danych z inwentarzami zbiorów bibliotecznych Fawley Court. Na mocy umowy mi?dzy instytucjami korzystanie z tych baz i mikrofilmów, wydruki z bazy oraz odbitki ze zmikrofilmowanych r?kopisów, wymagaj? zgody dyrektora Muzeum.
Prace nad uporz?dkowaniem i zinwentaryzowaniem zbiorów muzealnych zosta?y podj?te w 1997 roku z inicjatywy ksi?dza prowincja?a W?adys?awa Dudy, kontynuowane przy troskliwym wsparciu obecnego ksi?dza prowincja?a Wojciecha Jasi?skiego przynios?y ju? rezultaty. W ramach tych dzia?a? podj?to starania o jednolite skatalogowanie ksi?gozbioru powierzaj?c te prace Mariuszowi Soleckiemu i Danucie Szewczyk, przy udziale studentek bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Warszawskiego, ksi?gozbiór XIX-wieczny katalogowa?a studentka Luiza ?aba. Inwentaryzacj? zbiorów artystyczno-historycznych i tworzeniem katalogu wszystkich eksponatów prowadzili studenci i absolwenci Instytutu Historii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego: Danuta Szewczyk, ?ukasz Konopa i Katarzyna Jankowska przy udziale Andrzeja Prokurata i Artura Mulaka. Dzi?ki kwotom przekazanym na wsparcie prac bibliotecznych przez Wytwórni? Papierów Warto?ciowych i wspó?pracy z BN w Warszawie powsta? katalog druków XV–XVIII w. sporz?dzony przez Mari? Brynd? i Micha?a Spandowskiego, inwentarz r?kopisów opracowany przez Mari? Wrede, Ann? Milewicz i Agnieszk? Jab?onk?, inwentarz druków ulotnych i czasopism XIX w. spisany przez Zofi? G?owick?. Dzi?ki temu wsparciu konserwatorka Janina Wielowiejska mog?a dokona? oceny warunków przechowywania i stanu zachowania zbiorów r?kopi?miennych oraz kolekcji grafiki, natomiast konserwacj? wybranych obiektów i mikrofilmowanie przeprowadzono w Zak?adzie Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych Biblioteki Narodowej w Warszawie.
W latach 1999–2001 wprowadzono zmiany w wi?kszo?ci ekspozycji muzealnych, ??cznie z przeniesieniem zawarto?ci dwu sal mieszcz?cych si? w podziemiach pa?acu (ze wzgl?du na zbytni? wilgo?) do sal na pierwszym pi?trze. W tym okresie muzeum wzbogaci?o si? o nowe gabloty i szafy, lepsze o?wietlenie i rozbudow? systemu alarmowego. Autorem przeniesionej z do?u i poszerzonej ekspozycji w Sali Drogi do Niepodleg?o?ci by? ks. W?adys?aw Duda i kustosze muzeum Anna i Henryk Lipi?scy, Zbrojowni? im. Ipohorskich-Lenkiewiczów i mjr. W. Buchowskiego zaaran?owali Danuta Szewczyk z Arturem Mulakiem, ekspozycj? w Bibliotece od?wie?y?a Danuta Szewczyk z Andrzejem Prokuratem. Katarzyna Jankowska jest autork? Ma?ej Galerii Malarstwa Religijnego na I pi?trze pa?acu.
Pewnym podsumowaniem wszystkich naszych prac b?dzie przygotowywany wspólnie przez Danut? Szewczyk-Prokurat i Mari? Wrede Przewodnik po zbiorach Muzeum Ksi??y Marianów im. ks. Józefa Jarz?bowskiego w Fawley Court, Wielka Brytania, który uka?e si? w drugiej po?owie 2004 roku nak?adem Wydawnictwa Biblioteki Narodowej w Warszawie. |
|
|
|
Komitet Obrony Dziedzictwa Narodowego Fawley Court, , e-mail: savefawley@hotmail.com |
|
Fawley Court
History before 1953
Museum
